Thảo luận nhóm (debriefing) sau các tình huống mô phỏng y khoa là một bước quan trọng trong quá trình học tập và cải thiện kỹ năng cho người học. Hai hình thức phổ biến là thảo luận nhóm tại phòng tình huống và thảo luận nhóm tại phòng riêng đều có những đặc điểm, ưu điểm và nhược điểm nhất định. Bài viết sẽ phân tích hai phương pháp này để giúp nâng cao hiệu quả trong giáo dục y khoa dựa trên mô phỏng.
1. Thảo luận nhóm tại phòng tình huống
Hình 1. Thảo luận nhóm tại phòng tình huống
Đặc điểm:
- Diễn ra ngay tại vị trí diễn ra tình huống mô phỏng, thường ở bên cạnh thiết bị mô phỏng hoặc người bệnh đóng vai.
- Tập trung vào việc phân tích hành động của người học trong bối cảnh mô phỏng.
Ưu điểm:
- Liền mạch với thực tế: Giúp tạo ra cảm giác thực tiễn và tức thì, tạo điều kiện để người tham gia nhanh chóng xử lý thông tin và cảm xúc ngay vừa lúc kết thúc tình huống.
- Tăng cường khả năng ghi nhớ: Thảo luận ngay sau khi tình huống diễn ra giúp củng cố những kiến thức và trải nghiệm, dễ nhớ hơn.
- Phản hồi nhanh chóng: Cho phép giải quyết vấn đề ngay lập tức, từ đó cải thiện kỹ thuật trong quá trình thực hành.
- Hướng dẫn lại các kỹ thuật: Giảng viên có thể thực hiện lại các thao tác một cách chi tiết hoặc hướng dẫn sinh viên thực hành lại các kỹ năng mà họ đã thực hiện chưa chính xác ngay trong phòng tình huống.
Nhược điểm:
- Khó khăn trong phân tích sâu: Không gian hạn chế có thể cản trở việc thảo luận chi tiết và phân tích sâu sắc các vấn đề trong tình huống.
- Khó khăn trong việc tập trung: Tiếng ồn từ các hoạt động khác trong khu vực có thể làm mất tập trung, ảnh hưởng đến chất lượng thảo luận và phân tích.
- Tính riêng tư kém: Không gian công cộng có thể khiến một số người học ngại chia sẻ quan điểm, cảm xúc hoặc những trải nghiệm cá nhân, dẫn đến việc thiếu thông tin quan trọng.
- Áp lực tâm lý: Môi trường căng thẳng có thể tạo ra áp lực cho người tham gia, khiến họ khó khăn trong việc thể hiện cảm xúc hoặc chia sẻ sự thất bại trong tình huống.
- Thiếu tài liệu hỗ trợ: Trong một số phòng tình huống, việc thiếu các công cụ hỗ trợ như bảng viết hay công nghệ trình chiếu có thể hạn chế khả năng minh họa và giải thích ý tưởng một cách hiệu quả.
2. Thảo luận nhóm tại phòng riêng
Hình 2. Thảo luận nhóm tại phòng thảo luận riêng
Đặc điểm:
- Diễn ra trong một không gian tách biệt, thường là phòng hội nghị hoặc phòng họp.
- Thảo luận thường được thực hiện sau khi tình huống mô phỏng đã kết thúc.
Ưu điểm:
- Môi trường an toàn: Tạo cảm giác thoải mái, khuyến khích người tham gia dễ dàng chia sẻ ý kiến, cảm xúc và phản hồi.
- Phân tích chi tiết: Cung cấp cơ hội để thảo luận sâu về các yếu tố chiến lược và lý thuyết mà không bị ràng buộc bởi không gian.
- Tránh phân tâm: Không gian yên tĩnh giúp tập trung vào việc phân tích và học hỏi từ trải nghiệm.
Nhược điểm:
- Thời gian trì hoãn: Có thể tạo khoảng cách giữa trải nghiệm thực tế và phản hồi, làm giảm độ chính xác trong trí nhớ.
- Khó khăn trong việc kết nối thao tác: Mặc dù việc thảo luận lý thuyết là cần thiết, nhưng nếu không có sự thực hành trực tiếp, một số yếu tố cụ thể và thực tiễn có thể bị lãng quên. Tuy nhiên, nếu có ghi hình, người tham gia có thể xem lại các thao tác thực tế, giúp củng cố trí nhớ và dễ dàng áp dụng lý thuyết vào thực tế, từ đó cải thiện hiệu quả của quá trình học tập.
Nên sử dụng hình thức nào khi nào?
- Tại phòng tình huống: Phù hợp cho những tình huống cần phản hồi ngay lập tức, đặc biệt là trong các trường hợp yêu cầu hướng dẫn người học thực hiện lại các kỹ năng một cách chính xác.
- Tại phòng riêng: Phù hợp với các tình huống phức tạp hoặc khi việc phản ánh cảm xúc của người học hoặc chiến lược học tập lâu dài là cần thiết, đặc biệt trong các chương trình đào tạo dài hạn.
Sự tích hợp công nghệ ghi hình
Việc áp dụng công nghệ ghi hình, âm thanh và thông số mô phỏng vào cả hai hình thức thảo luận nhóm không chỉ gia tăng giá trị mà còn nâng cao hiệu quả phân tích. Những bản ghi này giúp người học có thể xem lại quá trình mô phỏng để củng cố nhận định và phân tích. Công nghệ ghi hình có thể giúp chỉ ra các thời điểm người học đã xử lý đúng và thời điểm xử lý chưa đúng trong tình huống, và đối với thảo luân nhóm tại phòng riêng, ghi hình cho phép phân tích chi tiết hơn về các quyết định và hành vi thực hành trong quá trình mô phỏng.
Kết luận
Cả hai hình thức thảo luận nhóm trên đều đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao kỹ năng và hiệu suất học tập trong bối cảnh mô phỏng y khoa. Việc lựa chọn hình thức nào cần được căn cứ vào bối cảnh, mục tiêu học tập và nhu cầu của người học. Sự kết hợp giữa cả hai hình thức cùng với việc sử dụng công nghệ ghi hình sẽ nâng cao hiệu quả trong quá trình học tập và phát triển kỹ năng lâm sàng cho người học.
Thông tin tham khảo
1/ Gül Şahin, Tülay Başak. Debriefing Methods in Simulation-Based Education. J Educ Res Nurs. 2021; 18(3): 341-346. doi: 10.5152/jern.2021.57431
2/ Phrampus, Paul & o'donnell, John. (2013). Debriefing Using a Structured and Supported Approach. The comprehensive textbook of healthcare simulation. 73-84. doi: 10.1007/978-1-4614-5993-4_6.
3/ Sawyer T, Eppich W, Brett-Fleegler M, Grant V, Cheng A (2016). More Than One Way to Debrief: A Critical Review of Healthcare Simulation Debriefing Methods. Simul Healthc. 11(3):209-17. doi: 10.1097/SIH.0000000000000148. PMID: 27254527.
Trung tâm Thực hành Mô phỏng Y khoa: https://cmp.duytan.edu.vn/trung-tam-mo-
phong-y-khoa
Tác giả: ThS. BS. Nguyễn Đình Tùng
Người duyệt bài: ThS. BS. Nguyễn Đình Tùng
Người đăng bài: ThS. Dương Thị Ngọc Bích