Mirinae, một phân họ của bọ cây (Miridae), là một trong những nhóm lớn nhất thuộc bộ Heteroptera, với hơn 11.000 loài được ghi nhận trên toàn thế giới. Mặc dù các loài mới vẫn liên tục được phát hiện, nghiên cứu về nhóm này ở Việt Nam vẫn còn rất hạn chế. Nghiên cứu mới đây của Kim et al. (2025) đã công bố danh mục tổng hợp đầu tiên về các loài thuộc phân họ Mirinae ở Việt Nam, cụ thể đã ghi nhận 39 loài thuộc 30 giống, kèm theo thông tin về phân bố và cây chủ ký sinh của chúng.

Hình ảnh lưng các loài bọ thuộc phân họ Mirinae ở Việt Nam. 1- Hyalopeplus lineifer, 2- Hyalopeplus spinosus, 3- Isabel ravana, 4- Mecistoscelis lansburyi, 5- Mecistosceloides tonkinensi, 6- Mystilus carvalhoi. © Kim et al. 2025

Tầm quan trọng của nghiên cứu các loài bọ thuộc phân họ Mirinae ở Việt Nam

Việt Nam có đa dạng sinh học cao với nhiều hệ sinh thái phong phú từ vùng ven biển đến đất liền. Tuy nhiên, nghiên cứu về các loài bọ thuộc phân họ Mirinae tại Việt Nam còn ít và rời rạc, chủ yếu tập trung vào mô tả từng loài thay vì các tổng quan phân loại và phân bố toàn diện. Nghiên cứu này là tài liệu hệ thống đầu tiên về các loài bọ thuộc phân họ Mirinae ở Việt Nam, tạo nền tảng cho các nghiên cứu trong tương lai.

Phát hiện chính: Các ghi nhận mới và cập nhật phân bố

Nghiên cứu chính thức xác nhận sự có mặt của bốn nòi Mirinae tại Việt Nam:

1. Hyalopeplini
2. Mecistoscelini
3. Mirini
4. Stenodemini

Tổng cộng có 23 loài được ghi nhận lần đầu tiên tại Việt Nam, với các mẫu vật thu thập từ nhiều Vườn Quốc gia như: Bạch Mã, Tam Đảo, Cúc Phương và Bidoup-Núi Bà.

Những loài đáng chú ý bao gồm:

• Guisardinus lineatus – Lần đầu tiên ghi nhận ở Việt Nam.
• Hyalopeplus similis – Phân bố rộng từ Ấn Độ đến Tahiti.
• Mecistoscelis lansburyi – Tìm thấy ở VQG Cúc Phương, có liên quan đến cây Schizostachyum dullooa (cây tre).
• Anthophilolygus bakeri – Ghi nhận mới tại VQG Bạch Mã.
• Bifaciomiris vietnamensis – Một loài mới được mô tả vào năm 2020.

Hướng nghiên cứu trong tương lai

+ Nghiên cứu mối quan hệ giữa Mirinae và cây chủ tại Việt Nam.
+ Phân tích di truyền để hiểu rõ hơn về tiến hóa của nhóm này.
+ Xây dựng cơ sở dữ liệu toàn diện về Mirinae dành cho các nhà nghiên cứu côn trùng học và phân loại học.

Kết luận

Nghiên cứu của Kim et al. (2025) đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc hiểu rõ đa dạng của Mirinae ở Việt Nam. Công trình này cung cấp nền tảng giá trị cho các nghiên cứu côn trùng học trong tương lai và đóng góp vào nỗ lực bảo tồn đa dạng sinh học trong khu vực.

Đáng chú ý, Kim et al. (2025) đã công bố nghiên cứu của họ trên Journal of the International Heteropterists’ Society, một tạp chí chuyên ngành về Heteroptera. Đây là bước khởi đầu cho nghiên cứu toàn diện về nhóm bọ lớn nhất trong bộ Heteroptera tại Việt Nam. Đặc biệt, Việt Nam trở thành quốc gia đầu tiên ở Đông Nam Á thực hiện nghiên cứu cấp độ quốc tế về nhóm côn trùng quan trọng này.

Nguồn: Kim et al. (2025) A Catalogue of the Subfamily Mirinae (Insecta: Hemiptera: Heteroptera: Miridae) of Vietnam.J. Int. Heteropterists’ Soc. 2 (1): 023–037
 

 

Tác giả: TS. Junggon Kim

Người duyệt bài: TS Phan Quốc Toản

Người đăng bài: ThS. Nguyễn Văn Tân