Các nhà khoa học từ Nga và Việt Nam (ThS. Nguyễn Văn Tân: Đại học Duy Tân) đã  mô tả một loài rắn mới độc đáo và hiếm gặp thuộc giống Colubroelaps Orlov, Kharin, Ananjeva, Nguyen & Nguyen, 2009 từ Việt Nam dựa trên một mẫu vật duy nhất được thu thập tại đảo Hòn Tre, tỉnh Khánh Hòa, Việt Nam. Kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí Herpetozoa. 

Loài mới được đặt tên nhằm vinh danh những đóng góp của  GS.TS. Kraig Adler (Đại học Cornell, Mỹ) vì những cống hiến của ông cho nghiên cứu lưỡng cư và bò sát trên thế giới và khu vực Châu Á trong đó có Việt Nam!

Hình 1. Colubroelaps adleri Poyarkov, Bragin & Nguyen, 2024 (Ảnh chụp: Andrey M. Bragin)

Loài Colubroelaps adleri, có thể phân biệt với loài chị em của nó là Colubroelaps nguyenvansangi Orlov, Kharin, Ananjeva, Nguyen & Nguyen, 2009 (Rắn Nguyễn Văn Sáng) bằng sự kết hợp các đặc điểm hình thái sau: kích thước cơ thể nhỏ (TL 402 mm); đuôi tương đối ngắn (TaL/TL 0,10); vảy lưng thành 14–14–14 hàng; 6 vảy môi trên, vảy thứ ba và thứ tư tiếp xúc với ổ mắt; 7 vảy môi dưới; có sự hiện diện của vảy má; 234 vảy bụng; 30 vảy dưới đuôi, tất cả đều chia đôi; tấm huyệt chia đôi; màu lưng nâu nhạt, có sọc sẫm hẹp và ngắt quãng dọc theo sống lưng; thân màu xám đen không có ánh kim xanh; bụng đồng đều màu trắng đục; đầu màu đen với phần trước, phần mũi, phần trước trán, phần trước mắt, phần trước môi trên và hai phần trước trên môi trên, cũng như các phần trước của phần trước mắt trên và phần trước trán màu nâu vàng với các đốm nâu sẫm.

Bên cạnh đó, nghiên cứu này cũng mô tả bổ sung đặc điểm hình thái của loài Colubroelaps nguyenvansangi được ghi nhận phân bố ở khu vực miền Nam Việt Nam.

Hình 2. Colubroelaps adleri (A) và Colubroelaps nguyenvansangi (B). Ảnh chụp: Andrey M. Bragin (A) và E. A. Galoyan

Phát hiện này đại diện cho loài thứ 2 được biết đến của giống Colubroelaps và là ghi nhận đầu tiên của giống này ở các vùng ven biển Duyên hải Nam Trung bộ Việt Nam. Loài mới này có khả năng là loài đặc hữu nhỏ của hòn đảo nhỏ Hòn Tre thuộc vịnh Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa, Việt Nam (ở độ cao 30 m so với mực nước biển) và chỉ được ghi nhận từ khu vực rừng thứ sinh bị xáo trộn nặng nề của hòn đảo. Loài mới này đang bị đe dọa do sự phát triển ngày càng mạnh mẽ của cơ sở hạ tầng du lịch trênĐảo Hòn Tre.

Chúng tôi đề xuất rằng loài mới này được coi là Nguy cấp (EN) theo bậc phân hạng các loài nguy cấp quý hiếm cần được bảo tồn theo hướng dẫn của Danh lục đỏ IUCN” theo ThS. Nguyễn Văn Tân (đồng chịu trách nhiệm của nghiên cứu này).

Nguồn tham khảo: Poyarkov, Bragin, Nguyen [Nguyễn Văn Tân] (2024) A new endemic insular species of the genus Colubroelaps (Squamata, Serpentes, Colubroidea) from Khanh Hoa Province, Vietnam. Herpetozoa, 37: 379–390. DOI: 10.3897/herpetozoa.37.e137809

 

Tác giả: ThS. Nguyễn Văn Tân

Người duyệt bài: TS Phan Quốc Toản

Người đăng bài: ThS. Nguyễn Văn Tân