Dựa trên nghiên cứu tích hợp (dữ liệu hình thái, sinh học phân tử) các nhà khoa học đến từ Nga, Việt Nam, Trung Quốc và Thái Lan vừa đánh giá lại phân loại học phức hợp loài Kaloula baleata được ghi nhận rộng rãi ở khu vực Đông Nam Á, trong đó có mô tả 2 loài mới từ khu vực Đông Dương. Kết quả nghiên cứu được đăng trên tạp chí Herpetozoa.

Hình 1. Phát sinh chủng loại các loài thuộc phức hợp loài Kaloula baleata dự trên gen ty thể

Mặc dù các nhà phân loại học phân tử ngày càng chú ý, nhưng hệ động vật lưỡng cư ở Đông Nam Á vẫn ẩn chứa nhiều loài chưa được mô tả trong số các loài phân bố xa. Trong nghiên cứu này, chúng tôi xem xét lại sự đa dạng gen ty thể của các loài Ếch ương thuộc giống Kaloula, kết quả đã mô tả hai loài mới từ các khu rừng nhiệt đới ở miền nam Việt Nam và miền trung Lào dựa trên bằng chứng tích hợp. Các loài này, thuộc phức hợp Kaloula baleata, có sự phân kỳ ty thể ở cấp độ loài (> 4,4% ở gen rRNA 16S) và đều có sự phân biệt rõ về mặt hình thái với nhau và với loài Kaloula indochinensis mới được mô tả gần đây, loài mà chúng từng bị nhầm lẫn. Các cuộc kiểm tra so sánh cũng chỉ ra tiếng gọi quảng cáo riêng biệt của con đực và các đặc điểm màu sắc độc đáo. Dựa trên mã vạch di truyền, chúng tôi sơ bộ xem xét lại phạm vi phân bố loài trong phức hợp Kaloula baleata, hỗ trợ cho mô hình phân vùng sinh học địa lý chung đã được tìm thấy rộng rãi trong số các loài lưỡng cư Đông Dương được nghiên cứu cho đến nay.

Hình 2. Loài Ễnh ương Nam Bộ Kaloula discordia Poyarkov, Gorin, Bragin & Nguyen, 2024

Hơn nữa, nghiên cứu của chúng tôi làm nổi bật xu hướng các loài lưỡng cư "ẩn mình trong tầm nhìn rõ ràng", ngay cả trong số các loài được nghiên cứu gần đây, do đó cần thận trọng khi chỉ định các mẫu vật điển hình - loạt mẫu vật của Kaloula indochinensis, được mô tả vào năm 2013, bao gồm các mẫu vật của Kaloula laosensis.

Hình 3. Phân bố các loài thuộc phức hợp loài Kaloula baleata tại Đông Dương

Nghiên cứu của chúng tôi nhấn mạnh nhu cầu liên tục về các cuộc khảo sát bò sát học kỹ lưỡng ngay cả ở những vùng được cho là nổi tiếng của Đông Dương và đặt nền tảng cho các nghiên cứu trong tương lai về ếch vẽ Kaloula, đặc biệt là để kiểm tra các giả thuyết tiến hóa và phân loại với các vị trí gen_theo ThS. Nguyễn Văn Tân (Đại học Duy Tân-đồng tác giả của nghiên cứu này)

Nguồn tham khảo: Gorin et al. (2024) Phylogeographic pattern and taxonomic revision of the Kaloula baleata species complex (Amphibia: Anura: Microhylidae) with description of two new species from Indochina

Tác giả: ThS. Nguyễn Văn Tân

Người duyệt bài: TS Phan Quốc Toản

Người đăng bài: ThS. Nguyễn Văn Tân