Việt Nam, với hệ sinh thái phong phú và đa dạng, tiếp tục thu hút sự chú ý của các nhà khoa học trong việc phát hiện và nghiên cứu các loài động vật mới. Một trong những phát hiện đáng chú ý gần đây là sự xuất hiện của loài Onychargia hungeri – một loài chuồn chuồn mới thuộc họ Platycnemididae, được mô tả lần đầu tiên ở khu bảo tồn thiên nhiên Bình Châu-Phước Bửu, TP.HCM, miền Nam Việt Nam.

Đặc Điểm Nổi Bật Của Loài Mới

Onychargia hungeri có kích thước cơ thể nhỏ hơn so với các loài cùng chi như O. atrocyana và O. priydak. Một trong những đặc điểm dễ nhận diện của loài này là dải pruinosity (phủ lớp mịn) màu xanh lam trên ngực và lưng, cùng với một dấu vết đặc biệt hình chữ U trên cơ thể con đực. Con cái của loài này cũng có sự khác biệt với các loài còn lại trong chi bằng cách có một loạt các vết màu xanh lam trên lưng và bụng.

Môi Trường Sinh Sống và Phân Bố

Loài O. hungeri sinh sống chủ yếu trong các khu rừng nguyên sinh ẩm ướt, nơi có nước đọng lâu dài và được che phủ bởi thảm thực vật dày đặc. Điều này giúp duy trì độ ẩm và cung cấp môi trường sống ổn định trong suốt mùa khô. Con cái thường đẻ trứng vào lớp lá mục hoặc rễ thực vật ngập nước, trong khi các con đực chủ yếu di chuyển không xa và thường đậu dưới 2 mét trên mặt đất.

Đặc Điểm Phát Triển và Chuyển Hóa Màu Sắc

Mặc dù loài O. hungeri có sự thay đổi màu sắc rõ rệt trong quá trình trưởng thành, nhưng quá trình này không giống như các loài khác trong chi. Ở giai đoạn mới trưởng thành, cơ thể loài này có màu sắc sáng và dần dần chuyển thành màu đen với các vết mờ màu xanh lam đặc trưng.

Vai Trò Quan Trọng Trong Sinh Thái

Việc phát hiện ra loài Onychargia hungeri không chỉ làm phong phú thêm danh mục các loài Chuồn chuồn Odonata ở Việt Nam, mà còn góp phần vào việc bảo vệ và quản lý các khu bảo tồn thiên nhiên. Loài này, giống như các loài khác trong họ Platycnemididae, đóng vai trò quan trọng trong chuỗi thức ăn và duy trì sự cân bằng sinh thái trong môi trường sống của chúng.

Kết Luận

Với phát hiện của Onychargia hungeri, Việt Nam tiếp tục khẳng định vị trí quan trọng trong việc bảo tồn đa dạng sinh học và là điểm đến hấp dẫn cho các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực động vật học. Các nỗ lực bảo vệ môi trường sống của loài này cũng như các loài khác sẽ là yếu tố quyết định trong việc bảo tồn thiên nhiên và hệ sinh thái của đất nước.

Nguồn: Tran, M.K., Huong, L.T.T. & Phan, Q.T. (2025) Notes on the genus Onychargia Selys, 1865 (Odonata: Zygoptera: Platycnemididae) with description of O. hungeri sp. nov. from southern Vietnam. Zootaxa, 5729 (4), 519–534. https://doi.org/10.11646/zootaxa.5729.4.2

 

 Tác giả: TS Phan Quốc Toản

Người duyệt bài: TS Phan Quốc Toản

Người đăng bài: ThS. Nguyễn Văn Tân