Bệnh tay – chân – miệng là một bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, thường gặp đối với trẻ em dưới 5 tuổi. Tác nhân chính gây ra bệnh là các virus thuộc nhóm Enterovirus, phổ biến nhất là Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71 (E71).
Mỗi năm vào giai đoạn giao mùa, thông thường là từ tháng 4 đến tháng 6 và từ tháng 9 đến tháng 11, các cơ sở y tế Việt Nam ghi nhận số lượng ca mắc tay – chân – miệng tăng vọt. Sự gia tăng mạnh này là kết quả của sự kết hợp nhiều yếu tố môi trường, thời tiết và hành vi sinh hoạt… Do đó, phụ huynh phải nắm rõ các vấn đề liên quan để chủ động phòng ngừa và kịp thời bảo vệ sức khoẻ cho trẻ.
Triệu chứng lâm sàng thường gặp bao gồm:
+ Sốt nhẹ hoặc sốt cao.
+ Tổn thương niêm mạc miệng: Xuất hiện các bóng nước nhỏ, sau đó vỡ ra tạo các vết loét nhỏ từ 2 – 10mm quanh vùng niêm mạc miệng, môi của bệnh nhân khiến cho trẻ đau, biếng ăn, quấy khóc.
+ Phát ban dạng bóng nước ở lòng bàn tay, bàn chân, đầu gối, mông và bẹn…
+ Biểu hiện toàn thân: Thường là mệt mỏi, khó ngủ, quấy khóc, chảy nhiều nước dãi.
Hiện nay chưa có thuốc đặc hiệu cho điều trị bệnh tay – chân – miệng. Do đó, điều trị chủ yếu là điều trị triệu chứng và nâng cao thể trạng cho trẻ:
+ Hạ sốt bằng paracetamol.
+ Bù nước, bù điện giải.
+ Hướng dẫn trẻ nghỉ ngơi.
+ Theo dõi sát toàn trạng để kịp thời xử trí các biến chứng.
Đường lây truyền chủ yếu thông qua đường tiêu hoá, đường hô hấp hay tiếp xúc trực tiếp với tổn thương của bệnh nhân. Virus có thể tồn tại lâu trong phân, dịch tiết, đồ chơi, đồ dùng của trẻ… do đó có thể lây lan nhanh chóng trong cộng đồng, đặc biệt là ổ dịch có thể xuất phát từ các nhà trẻ mẫu giáo.
Chính vì lí do đó, phụ huynh cần phải biết một số biện pháp phòng ngừa phù hợp như:
+ Hướng dẫn/ hỗ trợ trẻ rửa tay thường xuyên với xà phòng, đặc biệt sau khi tay tã, đi vệ sinh.
+ Vệ sinh đồ chơi, đồ dùng sinh hoạt của trẻ thường xuyên.
+ Không cho trẻ tiếp xúc với người bệnh.
+ Giữ gìn vệ sinh nơi ở, lớp học, nhà trẻ.
+ Khi phát hiện trẻ mắc bệnh, cần cách ly ít nhất từ 7 – 10 ngày từ khi khởi phát bệnh.
Tác giả: BS. Lê Trung Thông
Người duyệt: TS. BS Lê Anh Tuân, ThS. BSNT Nguyễn Hà Quốc Trung, ThS. BS Nguyễn Thị Tân
Đăng bài: ThS. BS Trần Anh Tuấn